‘’Çekin Karşılıksız Çıkmasına Sebebiyet Verme Suçu (5941 sayılı Çek Kanunu’nun 5. maddesi)’’na İlişkin Yeni Bir Etkin Pişmanlık Hükmü Üzerine Kısa Bir Değerlendirme ( 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 49. maddesi)
- Giriş
7226 sayılı ‘’ Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’’un 49. maddesiyle 5941 sayılı ‘’Çek Kanunu’’nun 5. maddesinde düzenlenen ‘’Çekin Karşılıksız Çıkmasına Sebebiyet Verme Suçu’’ için yeni bir etkin pişmanlık hükmü vazedilmiştir. Hüküm, 1982 tarihli T.C. Anayasası’nın 89. ve 104. maddeleri gereğince Kanun’un Cumhurbaşkanınca yayımlanmasıyla birlikte yürürlüğe girecektir. Anılan düzenleme aşağıda ana hatlarıyla incelenecektir.
- Uygulanma Koşulları
- Çekin karşılıksız çıkmasına sebebiyet verme suçunun 24.03.2020 tarihine kadar işlenmiş olması gerekir. Dolayısıyla bu tarihten önce işlenmiş olup da infaz edilmekte olan veya filhal infaz edilmemekle birlikte zikredilen tarihe kadar işlenmiş olmak koşuluyla daha sonra kesinleşen ve infaz aşamasına gelinen suçlar etkin pişmanlık kapsamındadır.
- Hükümlü tahliye tarihinden (veya hükmün kesinleşmesinden) itibaren en geç üç ay içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birini alacaklıya ödemelidir.
- Hükümlü karşılıksız kalan çekin ödenmeyen bakiye kısmını (9/10’unu) üç aylık sürenin bitiminden itibaren ikişer ay arayla on beş eşit taksitle (30 ay içinde) ödemelidir.
- Taksitlerden birinin süresi içinde ilk defa ödenmemesine müteakip kalan taksitlerden herhangi birinde temerrüde düşülmemiş olmalıdır.
- Alacaklı çek bedelinin 1/10’unun veya kalan kısmına ilişkin taksitlerin birinin ödenmemesi nedeniyle hükümlüden şikâyetçi olmalıdır.
- Madde kapsamındaki etkin pişmanlık hükmü aynı suç için daha önce uygulanmamış olmalıdır.
- Sonuçları
- 24.03.2020 tarihine kadar işlenen suçtan dolayı mahkûm olunup da infaz edilmekte olan hapis cezaları, resen durdurulur. Bunun için bir ödeme veya ödeme taahhüdünün mevcudiyeti gerekli değildir.
- İnfazın durdurulması sonrası veya bilahare infaz aşamasına geçilen hükümlerde ödemelerin hükümde öngörülen koşullarda gerçekleşmesi halinde ceza mahkûmiyeti bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılır.
- İnfazın durdurulması veya infaza geçilmesi halinde mağdur/müşteki/katılan hükümlü hakkında şikâyet hakkını kullanmadığı sürece infaza devam edilmez. Ancak bu halde hükmün bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılması mümkün değildir.
- Hükmün infazının durdurulduğu zaman zarfında ceza zamanaşımı işlemez.
- İnfazı durdurulan hükümlü hakkında mahkemece 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 109/3-a maddesi gereğince adli kontrol tedbirine karar verilebilir.
- Görevli ve Yetkili Mahkeme
Madde uyarınca verilecek kararlarda, mahkûmiyet hükmünü veren icra ceza mahkemesi görevli ve yetkilidir. Mahkemece verilen kararlar alacaklıya tebliğ edilir.
- Kanun Yolu
Madde kapsamında verilecek kararlar itiraz kanun yoluna tabi olup, bu itiraz İcra ve İflas Kanunu’nun 353. maddesinin 1. fıkrasında düzenlenen usule göre incelenir.
